Ένα στα 10.000 παιδιά που γεννιούνται σε όλο τον κόσμο, αγόρια και κορίτσια, παρουσιάζει πλήρη ή μερική έλλειψη πτερυγίου ωτός. Το φαινόμενο ονομάζεται απλασία πτερυγίου ωτός ή αγενεσία αυτιού. Ειδικότερα, εάν παρατηρείται πλήρης έλλειψη του πτερυγίου, αυτό ονομάζεται επιστημονικά διεθνώς ανωτία (anotia). Εάν παρατηρείται μερική έλλειψη του πτερυγίου ή όταν αυτό είναι υποαναπτυγμένο, τότε ομιλούμε για μικρωτία (microtia). Σε κάθε περίπτωση, σήμερα, μπορούμε να επιτύχουμε χειρουργικά, θεαματικό και σταθερό αποτέλεσμα ανάπλασης πτερυγίου ωτός.
Απλασία πτερυγίου ωτός σημαίνει ότι αντί φυσιολογικού πτερυγίου αυτιού, υπάρχει περίπου στη θέση του, ένα σαφώς υποαναπτυγμένο πτερύγιο.
Η ομοιότητα του νεοσχηματισθέντος πτερυγίου προς το άλλο, το φυσιολογικό πτερύγιο του ατόμου, προσεγγίζει το 90%, ανάλογα με την περίπτωση.
Απλασία πτερυγίου ωτός σημαίνει, ότι στο νεογέννητο παιδί αντί φυσιολογικού πτερυγίου αυτιού υπάρχει περίπου στη θέση του, ένα σαφώς υποαναπτυγμένο πτερύγιο ή κρέμονται ένα - δύο κολοβώματα, δηλαδή υπολείμματα πτερυγίου από την περιοχή του λοβίου. Άλλες φορές η βλάβη μπορεί να εμφανίζεται σαν ένα αναδιπλωμένο δερματικό υλικό, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν θυμίζει αρτιμελές πτερύγιο. Η απλασία ωτός μπορεί να εμφανισθεί σε άτομα που δεν παρουσιάζουν απολύτως καμία άλλη σωματική ή πνευματική βλάβη, αλλά όμως συχνά εμφανίζεται μαζί με ημιατροφία προσώπου ή με κάποιο σύνδρομο (π.χ. Goldenhar, Treacher/Collins). Μερική ή ολική έλλειψη πτερυγίου ωτός μπορεί να προκύψει επίσης μετά από ασθένεια (π.χ. χειρουργική αφαίρεση όγκου, η οποία δημιούργησε μεγάλο έλλειμμα) ή μετά από ατύχημα (π.χ. δάγκωμα, τροχαίο).
Eννιά στις δέκα παρατηρούμενες απλασίες πτερυγίου ωτός, αφορούν στο ένα αυτί (περίπτωση ετερόπλευρης απλασίας). Σπανιότερα, παρουσιάζεται απλασία ωτός και στα δύο αυτιά ενός νεογέννητου παιδιού (περίπτωση αμφοτερόπλευρης απλασίας).
Τα άτομα με μικρωτία - ανωτία μπορούν σήμερα να προσδοκούν, ότι η μοντέρνα χειρουργική τεχνική ανάπλασης πτερυγίου αυτιού με αυτογενή πλευρικό χόνδρο, προσφέρει περισσότερες δυνατότητες για μια ρεαλιστική προσέγγιση της τελειότητας, με τη δημιουργία ενός "καινούργιου", αληθινού και όμορφου πτερυγίου αυτιού.
Η ανάπλαση πτερυγίου ωτός είναι συνδυασμός επανορθωτικής και αισθητικής επέμβασης.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η απλασία πτερυγίου ωτός συνυπάρχει με ατρησία του έξω ακουστικού πόρου, με υπoανάπτυξη του μέσου ωτός και με αδυναμία ακοής. Εάν το ένα εκ των δύο αυτιών είναι φυσιολογικό και βεβαίως "ακούει" κανονικά, τότε το άτομο δεν έχει κανένα πρόβλημα ακοής, επειδή ένα αυτί που "ακούει" καλά, αρκεί για τις ακουστικές ανάγκες του ανθρώπου, εφ' όρου ζωής. Τότε, είμαστε ικανοποιημένοι μόνο με την πραγματοποίηση της αισθητικής αποκατάστασης του ελλείποντος πτερυγίου και δε χειρουργούμε το μέσο αυτί για αποκατάσταση ακοής.
Αυτό σημαίνει ότι, εάν το ένα εκ των δύο αυτιών με απλασία πτερυγίου ωτός δεν έχει πρόβλημα αρτιμέλειας και επιπλέον ακούει κανονικά, τότε δεν υπάρχει κανένας λόγος να γίνει προσπάθεια, ώστε να ακούσει και το υποπλαστικό αυτί. Στην αμφοτερόπλευρη απλασία πτερυγίου όμως, όπου συνυπάρχει πρόβλημα ακοής και στα δύο αυτιά, εκτός της ανάπλασης των πτερυγίων, εφαρμόζουμε απαραιτήτως άλλες μεθόδους για αποκατάσταση της ακοής, όπως ακουστικά με στέκα ή προσαρμοσμένα με μαγνητάκια κάτω από το δέρμα του τριχωτού της κεφαλής.
Εάν όμως το πρόβλημα ακοής αφορά και στα δύο αυτιά, τότε η παράλληλη προσπάθεια βελτίωσης της ακοής και στα δύο αυτιά, ταυτοχρόνως ή σταδιακά, είναι σημαντική και θεωρείται επιβεβλημένη.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η απλασία πτερυγίου ωτός συνυπάρχει με ατρησία του έξω ακουστικού πόρου, με υπoανάπτυξη του μέσου ωτός και με αδυναμία ακοής. Όμως, ένα αυτί που "ακούει" καλά, αρκεί για τις ακουστικές ανάγκες του ανθρώπου, εφ' όρου ζωής.
Είτε πρόκειται μόνο για απλασία του πτερυγίου ωτός, είτε αυτή συνυπάρχει με ατρησία του έξω ακουστικού πόρου, η βλάβη στην περιοχή οφείλεται στην κοινή εμβρυολογική καταγωγή τους και έχει ξεκινήσει ήδη από την 8η εβδομάδα της ανάπτυξης του εμβρύου. Η σπουδαιότερη αιτία της συγγενούς αυτής ανωμαλίας είναι διακοπή της αιμάτωσης στην περιοχή, όπου διαπλάθεται το αυτί του εμβρύου. Η διακοπή της αιμάτωσης οφείλεται σε διάφορους γονιδιακούς και άλλους παράγοντες. Κληρονομικοί παράγοντες επίσης ενοχοποιούνται για την εμφάνιση της απλασίας του πτερυγίου ωτός.
Μέχρι προ ολίγων δεκαετιών δεν υπήρχαν χειρουργικές δυνατότητες αποκατάστασης και λίγα μπορούσαν να γίνουν από ιατρική άποψη για την αντιμετώπιση της συγγενούς αυτής ανωμαλίας. Τα ιατρικά αυτά αποτελέσματα ήταν συνήθως απογοητευτικά.
Τα άτομα τα οποία γεννιόνταν με απλασία ωτός, ζούσαν τότε με το πρόβλημά τους. Φρόντιζαν να κρύβουν το υποπλαστικό τους αυτί, όπως βεβαίως και το φυσιολογικό, σκεπάζοντάς τα με σχετικά μακριά μαλλιά. Έτσι συναντάμε ακόμη, πολλά άτομα, τα οποία έμαθαν να ζουν με το πρόβλημά τους και δεν ενδιαφέρονται για τη διόρθωση του υποπλαστικού τους αυτιού.
Σήμερα, με την πρόοδο της ιατρικής επιστήμης και τεχνολογίας, προτείνονται δύο βασικές χειρουργικές μέθοδοι αποκατάστασης για την αντιμετώπιση της όποιας μορφής απλασίας με διαφορετική προσέγγιση του προβλήματος. Η μία είναι η μέθοδος της υποκατάστασης του ελλείποντος πτερυγίου και η άλλη είναι η μέθοδος της ανάπλασης / αποκατάστασής του.
Η μοντέρνα χειρουργική τεχνική για την αποκατάσταση του πτερυγίου του αυτιού σε ανωτία - μικρωτία, είναι συνδυασμός επιστημονικής γνώσης, μεγάλης χειρουργικής εμπειρίας στην ωτοπλαστική, δεξιοτεχνίας στα δάχτυλα, τέχνης και καλλιτεχνίας.
Για την υποκατάσταση του ελλείποντος πτερυγίου χρησιμοποιούνται διάφορα επιθέματα σχήματος και χρώματος φυσιολογικού πτερυγίου, κατασκευασμένα από συνθετικά υλικά (π.χ. ακρυλικό, σιλικόνη), τα οποία κατασκευάζονται κατά παραγγελία στα μέτρα του πάσχοντος. Η προσαρμογή και στερέωσή τους στο οστό του κρανίου επιτυγχάνεται με βίδες τιτανίου και τα επιθέματα μπορούν να βγαίνουν και να μπαίνουν ξανά. Τα αποτελέσματα, τα οποία επιτυγχάνονται με αυτή τη λύση, δεν θεωρούνται ικανοποιητικά, κυρίως επειδή δεν λύνουν λειτουργικά προβλήματα. Φυσικά στην περίπτωση συνύπαρξης δυσπλασίας του μέσου ωτός και ατρησίας του ακουστικού πόρου, σε καμία περίπτωση δεν τίθεται θέμα αποκατάστασης της ακοής.
Για την ανάπλαση / αποκατάσταση του ελλείποντος πτερυγίου ακολουθούνται δύο χειρουργικές προσεγγίσεις διαφορετικές μεταξύ τους. Η πρώτη προσέγγιση είναι η αποκατάσταση του πτερυγίου, με ένθεση κάτω από το δέρμα, ενός σκελετού πτερυγίου, το οποίο είναι κατασκευασμένο από συνθετικό υλικό, όπως σιλικόνη, πολυουραιθάνη, υδροξυλαπατίτη. Η δεύτερη προσέγγιση είναι η μεταμόσχευση κάτω από το δέρμα επίσης ενός σκελετού πτερυγίου, ο οποίος όμως έχει κατασκευαστεί από πλευρικό χόνδρο του ιδίου ατόμου. Καταλαβαίνουμε λοπόν ότι οι χειρουργικές δυνατότητες αποκατάστασης πτερυγίου ωτός είναι πλέον πολλές και πολύ προχωρημένες.
Σήμερα, η μόνη ανά τον κόσμο ευρύτερα παραδεκτή τεχνική για την οριστική αντιμετώπιση της απλασίας του πτερυγίου ωτός, είναι η μοντέρνα χειρουργική τεχνική: "ανάπλαση του πτερυγίου του ωτός που λείπει, με χρήση πλευρικού χόνδρου, ο οποίος λαμβάνεται από το ίδιο άτομο (αυτογενής χόνδρος)". Αυτό σημαίνει δημιουργία με πλαστική επέμβαση ενός φυσιολογικού πτερυγίου αυτιού, χωρίς χρήση ξένου σώματος.
Είτε πρόκειται για απλασία του ενός αυτιού ή των δύο αυτιών, είτε η απλασία προέκυψε εκ γενετής ή κατά τη διάρκεια της ζωής, η αντιμετώπισή της σήμερα γίνεται κυρίως με την ανωτέρω χειρουργική τεχνική. Το αποτέλεσμα, το οποίο επιτυγχάνεται με τη νέα αυτή χειρουργική τεχνική αποκατάστασης του ελλείποντος πτερυγίου, είναι εντυπωσιακό και πέραν πάσης προσδοκίας, τόσο από αισθητική όσο και από λειτουργική άποψη.
Σύμφωνα με την ανωτέρω νέα χειρουργική τεχνική, ανάπλασης με αυτογενή πλευρικό χόνδρο, είναι απαραίτητες δύο πλαστικές επεμβάσεις, με χρονική διαφορά 6 μηνών μεταξύ τους.
Στην πρώτη επέμβαση λαμβάνεται επαρκής πλευρικός χόνδρος από το 6ο, 7ο, 8ο και 9ο πλευρό του πάσχοντος ατόμου. Ο χόνδρος αυτός μορφοποιείται στο χειρουργείο, επάνω σε τραπέζι, αμέσως μετά τη λήψη του, σε έναν κατάλληλο σκελετό πτερυγίου ωτός. Η μορφοποίηση του σκελετού αυτού διαρκεί 3 ώρες και πραγματοποιείται καθ' όν χρόνον ο ασθενής βρίσκεται κάτω από γενική νάρκωση και ταυτόχρονα πραγματοποιείται η συρραφή του τραύματος στην πλευρά "δότης".
O πλευρικός χόνδρος επιλέγεται επειδή είναι λευκός και εύκαμπτος, ώστε να σχηματίζονται σχετικά εύκολα οι καμπύλες, οι οποίες απαιτούνται για να μπορέσει να κατασκευαστεί σκελετός πτερυγίου επιθυμητού σχήματος, μεγέθους και μορφής. Κυρίως όμως επιλέγεται, επειδή γίνεται απόλυτα αποδεκτός εφ' όρου ζωής από τον οργανισμό, αφού πρόκειται για δικό του υλικό.
Ο σκελετός που κατασκευάστηκε τοποθετείται κάτω από το δέρμα σε ειδική θήκη / τσέπη, η οποία έχει διαμορφωθεί στη θέση όπου θα δημιουργηθεί το νέο πτερύγιο. Στη συνέχεια τοποθετείται μικρή αναρρόφηση ώστε να διευκολυνθεί η επικόλληση του δέρματος επί του σκελετού και κατόπιν γίνεται κατάλληλη επίδεση του τραύματος, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος νέκρωσης (μαυρίσματος). Μετά από 4-6 μήνες, από την επέμβαση ανάπλασης πτερυγίου ωτός με αυτογενή πλευρικό χόνδρο, το δέρμα προσφύεται επαρκώς επάνω στο σκελετό και τότε πλέον γίνονται εμφανέστερες οι γνωστές ανατομικές λεπτομέρειες του πτερυγίου (έλικα, ανθέλικα, τράγος, αντίτραγος, κύμβη, κόγχη κλπ).
Νεοδημιουργηθείς χόνδρινος σκελετός πτερυγίου έτοιμος να τοποθετηθεί κάτω από το δέρμα στην ειδική θήκη / τσέπη, η οποία έχει διαμορφωθεί στη θέση ανάπλασης του νέου πτερυγίου.
Εάν υπάρχει το ένα πτερύγιο και είναι αρτιμελές, χρησιμοποιούμε πάντα αυτό ως μοντέλο για να κατασκευαστεί και το υπό ανάπλαση, ίδιο με το φυσιολογικό, βεβαίως στο μέτρο του δυνατού. Εάν το δέρμα της περιοχής δεν έχει υποστεί βλάβες π.χ. από προηγούμενη προσπάθεια ανάπλασης, τότε είναι εύκολη η δημιουργία πτερυγίου με την παραπάνω τεχνική. Εάν όμως έχουμε ταλαιπωρημένο δέρμα με ουλές, λόγω προτέρων ανεπιτυχών χειρουργικών επεμβάσεων στην περιοχή, τότε προαπαιτείται αύξηση του υπάρχοντος υγιούς δέρματος, με χρήση ειδικού διατατού δέρματος (skin expander), ο οποίος τοποθετείται υποδορίως για μερικές εβδομάδες, πριν την πρώτη επέμβαση. Μία άλλη διαφορετική τακτική για εξασφάλιση υγιούς δέρματος είναι η παρασκευή ειδικού γειτονικού κρημνού κατά τη διάρκεια της πρώτης επέμβασης. Αυτό, το 1ο στάδιο της επέμβασης, διαρκεί 4 - 5 ώρες, πραγματοποιείται με γενική νάρκωση και απαιτούνται δύο ημέρες παραμονής στην κλινική.
Στη δεύτερη επέμβαση, η οποία πραγματοποιείται 6 μήνες μετά την πρώτη επέμβαση, δίνεται η οριστική θέση και η απόσταση του αναπλασθέντος πτερυγίου ωτός από το κεφάλι, ώστε να εμφανισθεί μπροστά μας καθώς πρέπει, το αποκατασταθέν / αναπλασθέν νέο πτερύγιο του ωτός. Αυτό το 2ο στάδιο της επέμβασης διαρκεί 2-3 ώρες, πραγματοποιείται και αυτό με γενική νάρκωση και απαιτείται μόνο μία ημέρα παραμονής στην κλινική.
Παυσίπονα για τυχόν μετεγχειρητικό πόνο, καθώς και αντιβίωση για πρόληψη φλεγμονής, χορηγούνται και στα δύο στάδια, κατά περίπτωση.
Μετά την ολοκλήρωση των δύο βασικών επεμβάσεων για την ανάπλαση του πτερυγίου με αυτογενή πλευρικό χόνδρο, κάποιες φορές διαπιστώνεται, ότι μερικές μικροβελτιώσεις σε διάφορα σημεία του νεοδημιουργηθέντος πτερυγίου, επιτυγχάνουν να δώσουν τελειότερη μορφή στο πτερύγιο. Αυτές οι μικροβελτιώσεις μπορεί να θεωρηθούν ως τρίτο στάδιο της ανάπλασης. Πραγματοποιούνται με ελαφρές χειρουργικές διορθώσεις, κυρίως στο δέρμα της περιοχής, με τοπική νάρκωση, σε χειρουργείο ημέρας, χωρίς να απαιτείται παραμονή στην κλινική. Η πραγματοποίηση τέτοιων μικροδιορθώσεων γίνεται τουλάχιστον ένα έτος μετά το 2ο στάδιο της ανάπλασης.
Όπως ήδη αναφέρθηκε, πρόκειται για συνδυασμό επανορθωτικής και αισθητικής πλαστικής επέμβασης. Διορθώνει μια σοβαρή εκ γενετής ανωμαλία ή κάποιο τραυματισμό. Προσφέρει θεαματικό και πέραν πάσης προσδοκίας αισθητικό και λειτουργικό αποτέλεσμα, χαρίζοντας στο άτομο υγεία και ευεξία, τα οποία είναι η βάση για μια δημιουργική και ευτυχισμένη ζωή. Για τους λόγους αυτούς, τα ασφαλιστικά ταμεία αναλαμβάνουν μέρος του κόστους της ανάπλασης πτερυγίου ωτός.
Η ανάπλαση πτερυγίου ωτός είναι συνδυασμός επανορθωτικής και αισθητικής επέμβασης. Η κατάλληλη ηλικία για διόρθωση της απλασίας πτερυγίου ωτός είναι από 10 ετών και μετά. Αυτό σημαίνει ότι η ίδια τεχνική δύναται να εφαρμοστεί, εξίσου επιτυχημένα, σε ενήλικες με απλασία εκ γενετής ή που έχασαν το πτερύγιό τους σε τραυματισμό ή ασθένεια.
Η ανάπλαση πτερυγίου ωτός είναι συνδυασμός επανορθωτικής και αισθητικής επέμβασης.
Aφιέρωση κρητικών μαντινάδων στον Dr. med. Bασίλη Παυλιδέλη και τους συνεργάτες του ιατρείου του, ως ένδειξη εκτίμησης και ευγνωμοσύνης, του κ. Μανώλη Ζωλοτάκη, 17 ετών από το Ρέθυμνο Κρήτης, ο οποίος υπεβλήθη σε εγχείρηση ανάπλασης πτερυγίου στο δεξί αυτί στις 19.01.2013.
Αναμνηστική φωτογραφία του κ. Μανώλη Ζωλοτάκη με τον κ. Πάνο Παυλιδέλη, Σύμβουλο Δημοσίων Σχέσεων του Κέντρου Ρινοπλαστικής Ωτοπλαστικής "ΑΦΡΟΔΙΤΗ".
Πλαστική επέμβαση για την αποκατάσταση του ελλείποντος πτερυγίου αυτιού, απλασία αυτιού, ανωτία, μικρωτία, αγενεσία αυτιού.
Ο Dr. med. Βασίλης Παυλιδέλης καλεσμένος σε συνέντευξη στο MEGA Channel και στην εκπομπή "Mommy" , παρουσιάζει την πιο μοντέρνα χερουργική τεχνική ανάπλασης του πτερυγίου του ωτός, με χρήση αυτογενούς πλευρικού χόνδρου. Η ομοιότητα του νέου πτερυγίου αυτιού ως προς το άλλο, το φυσιολογικό πτερύγιο του ατόμου, προσεγγίζει το 90%, ανάλογα με την κάθε περίπτωση.
Ωτοπλαστική 2022: Ο Dr. med. B. Παυλιδέλης, ομιλητής στο Συνέδριο της Πανελλήνιας ΩΡΛ Εταιρείας, Θεσσαλονίκη
Ωτοπλαστική: Νέες Τεχνικές του Dr. med. B. Παυλιδέλη στην Ωτοπλαστική - Advanced otoplasty
Ομιλία του Dr. med. B. Παυλιδέλη στην Ιθάκη, για την ανάπτυξη Ιατρικού Τουρισμού στην Ελλάδα: Η ομιλία σε Video.
3η ΕΚΔΗΛΩΣΗ OPEN DAY ΓΙΑ ΡΙΝΟΠΛΑΣΤΙΚΗ - ΩΤΟΠΛΑΣΤΙΚΗ
Ωτοπλαστική: η ομιλία του Dr. med. B. Παυλιδέλη στο 23ο Πανελλήνιο ΩΡΛ Σεμινάριο, Βόλος 2016